LA VESPA
La poesia è basata sull'interscambio dei termini VESPA intesa come insetto e VESPA intesa come motorscooter creata dalla ditta Piaggio.
Uno, due, tre, quattro...
In quarta la vespa è tutta accelerata.
Essa ronza da matto
quando ha la testa abbassata.
Su tulipano si posa
la vespa vogliosa.
Ritta sul cavalletto
il sedile è come un letto.
Dal pian vola alla montagna
per la gran voglia di andare.
Tagliar le curve è una cuccagna
e volendo si può anche scalare.
Su giglio si posa
la vespa vogliosa.
Nascosta nel boschetto...
amor mio sia benedetto.
Se un pericolo è tosto presente,
essa non è mai spaventata
e col suo pungiglion si difende.
Persino la frenata è controllata.
Su gladiolo si posa
la vespa vogliosa.
Salterina cavalletta
a tanto amor si diletta.
Insieme ad essa passano le ore
sfiorando fossi e giardini.
Sul sedile posteriore
ci porti anche i bambini.
Su margherita si posa
la vespa vogliosa.
Tanto per fare orgetta
sale anche l'amichetta.
A far da amante di fiore in fiore
inizia sin dalla mattina.
Anche la vespa ha un cuore
e il suo motore va a benzina.
Su spino si posa
la vespa vogliosa.
Giù, sotto il cavalletto
far l'amore è un poco stretto.
(Variante alla strofa precedente stabilito che la vespa non va a benzina)
Gode di ottimi privilegi:
Solo chi vespa mangia la mela.
Ma possiede anche dei pregi:
consuma poco e va a miscela.
Su fiore si posa
la vespa vogliosa.
- Ma è fior di finocchio!
Va beh! Chiudi un occhio.
La vespa ha tanti parenti:
bombi, api, calabroni,
dalla natura fatti pungenti.
Per comprarla ci voglion milioni.
(Finale moralistico purtroppo triste)
La vespa vogliosa
sul mio sedile si posa.
Scendi immediatamente, che il posto è mio:
quando sono in vespa la mela la mangio io!
L'EDICASSIEUO
I buoni insegnamenti di una volta, valgono ancora oggi?
An fäl nèinta, sta ferm, sta compóst,
schersa mëja cor mëgni ch'l'è da vilën,
an sra corriera lässa ai vègi 'r póst,
rispèta l'amsé ch'l'è ansiën.
Os disa nèinta: - Bruta tèra!
Ai siori t'igh devi dì: -Buongiorno.
'T devi lés anmà dra róba bèla,
tra vëja iss giornäli pórno.
'T gäi j'esämi da chi a doi màisi,
piantla lëi co's baleuo.
An mangia nèint dij ciàisi
pruma d'andä a na rionieuo.
Si bai sedere l'è scricc ans ir vocaboläri,
l'è na paróla che 't devi nèinta dì
e manca 't devi ciamäl tafanäri.
Ciämli de retro, da mèsaneucc a mesdì.
Ij sódi i costo, an sgärglij nèinta,
se tó märi at pärla, stäla a santì bai.
Ra lòina 't pói mëja pretendla,
se 't veui na róba ciämla pir piasai.
Isti i seuo j'afäri dònca
che mè päri o m'ha monstrà:
che con trai ässi os fa na cònca
e che ij vègi i n'heuo mäi sbaglià.
Ac cardavi? Con tuta sa bèla edicassieuo
quandi ch'a seuo an gir a fäss dlònca ra figura dir belineuo.
PIÄSSA VÈGIA E PIÄSSA NEUVA
Una volta le burle tra compaesani erano all'ordine del giorno. Questa nasce sugli scalini che dall'abitazione del sig. Gino Borsano (detto Sghirbé dal nome dialettale del rigogolo giallo, passeraceo migratore) davano sulla Piazza Vecchia. Qui si sedevano d'estate le persone anziane, le quali, godendosi il fresco della sera, non perdevano occasione per prendersi in giro e spargere maldicenze sugli assenti. Nella foto l'attuale Piazza Vecchia: gli scalini erano al posto dello zoccolo marrone della casa di fronte a sinistra.
O stava in bacëch dra Piässa Vègia
satà an si scarigni do Sghirbé,
quandi ch'o pässa jeui fëj d'orëgia
che an Piässa Neuva o gh'ava o só sapé.
- Mëi a seuo sóp da doi socrogni,
ma tëi 't gh'häj i péi ch'i coro fórt,
an fa nèint 'mè j'otar locardogni
ch'i steuo tut o di ant l'órt :
sota 'r pònt dir Biä,
il dzavo za i vègi pruma che mëi
o-gh'è in tesór da piä,
se t'il treuvi, ti t'il teni tëi.
A santì parëgg, quël dra Piässa Neuva
zu da ra creusia o cora fin ar Biä,
ma na coja l'è tut quël ch'o treuva,
ätri che in tesór da piä!
Antant ir bacëch dra Piässa Vègia
bèla lòngh an si scarigni l'ariava
e mansonanda quël fëi d'orëgia
a quëi chi pasavo o la quintava:
- Avgavi mach'l'è?
L'importansa a va zu fórt,
ma a vena su a pé!
IJ BALENGHI DIR BALEUO
Le partite di calcio tra Piazza Vecchia e Piazza Nuova, più che incontri, erano scontri tra duellanti ove i calci al pallone si davano soltanto involontariamente quando si sbagliava a centrare le caviglie dell'avversario, pardon... del nemico!
Quëj che tuta l'està
pir sa partëja j'avo bragià,
a ra sàira iss treuvo, ij firbaciogni,
sèinsa ómi da fä geuo, nè grämi nè bogni. .
A fanda ra sólita scena
da ra nóstra squädra juej o vena
a sircä pir piasai in gioador
da mët an camp e da fä cor.
Ma quëj ch'i gieuo par ir morieuo
sota ra mietitrebbia iss treuo
pitóst che alväss ra mäja
e stä ansèma a quëla canäja.
Anveci 'd fä 'mè ir marzóch
ch'o brägia an piässa sota San Róch,
a scartanda ij pì socrugni
i doavi fä ra lista dij pì bogni.
Nojätri a-gh soma tuci,
quaja 'd gieuo o-gh n'è a mugi,
dar mesäri ar portnè
da ra pòncia a quëj da dré.
Ant ir camp ra solita stória:
ra Piässa Vègia a crëja vitória,
e quëla vóta assëj
la Piässa Neuva a l'ha pià an to stopëi.
RA CA NEUVA
Quando decisi di ristrutturare la stalla ed il fienile per ricavarne lo studio ed una stanza adibita al fai da te tutti i soloni del paese non mancarono di esprimere la propria opinione durante i lavori. Nella foto la mia casa vista dal rivone in pieno inverno.
Quandi ch'am fava ra neuva ca
tuci i spoavo ra só opinieuo:
't doavi fäla da chëj, 't doavi fäla da là...
l'è lärga, l'è strëcia, tróp avsëj ao riveuo.
Mëi a prigava anmà o Signor
che, par bruta ch'a fussa,
om 't nissa ir gambi an salut
par cur a sarä l'uss a tuta quëla spussa.
Pirchè a n'an podava própi pù
't santì ij consigli da chi,
con ir mor täe quäl ar cu
o fava mostra 'd neucc e om ciulava da o di.
IN MÄ SÌ DOSS
Chi vuole abbindolare, spesso rimane abbindolato. È quanto capitato ad bacecco che voleva provarci con una ragazza tanto innocente... da saperne più di lui.
Ina vóta o disa in bacëch a jeuina:
- A cognëss in mä, in mä sì doss
che s'o t'agnissa o fussa ra tó forteuina,
ot smiaràissa amé fin ir vëi brusch.
Vén, e äba nèinta sogissieuo,
ch'a t'il fäss cognëss própi bai,
ti t'éi càuda e mëi a boi 'mè 'n termosifeuo
tuci ij só segreti 't devi savai.
- Ma 'sa maratëja sa ch'l'è ch'a fussa,
'sa ch'ot vena, tant da ciamä o dotor,
a domanda ra mòta chiriosa,
e le o rispònda: - Amor!
I seuo dij dolori dossi che an confrònt
o suscri assëj o gh'ha 'r gust 'd gnente,
on gh'è ansugni afäri ar mònd
ch'ot fässa drobì ra boca "voluttuosamente".
Pù 't crëij e pù at tén an brässa,
pù t'it lamenti e pù at stägh a tacà,
't gnirräi scajenta 'mè ra bräsa
ma o sarà bel 'mè andä a cavà.
'T pói piäla da 'd' feura ó an ca,
ant o lécc, ant ij rivogni...
e nèint na vóta anmà
'mè o rosäss e j'orgiogni.
Ot manca 'r fià se t'i-gh pensi,
ot gira ra testa, ot trëma ra mën,
pì bel ancora l'è perd i sensi
bèla croäja ansuma dir fëgn.
- Mi cär óm - a disa ra mäta
- 't m'haj convecia, a t'il digh mëi,
a-gh scomët ra me saväta
ch'l'è bel fäl ant ir grën assëj.
- Finalment a soma a póst,
o pèinsa 'r bacëch tut anfuarà,
- a l'heu fäcia propi aróst
sèinsa fum e odor 'd barzà.
- Se própi a dév éss sincera
ir mä che 't disi tëi l'è l'istess
ch'om fa trem ra dancera
ansèma a quël fieu ch'a cognëss.
'T säi quël bel fanciót
ch'o vena dlònch an piässa:
o m'ha tacà ra maratëja ar cassinót
e da doi ägni pù am pässa.
Ansi, a sèint ch'o riva l'ora
che ra frév a cmèinsa a 'gnì,
l'è méj ch'a väga, dònca anlora,
che stassàira assëj om fässa uarì.
RA POLITICA
Come al solito gli allocchi cadono nei tranelli del politico di turno. Anche a Fresonara.
Se 'r politich o fàissa veramèint
tut quël ch'l'ava amprumus
pruma dj'elessiòuni,
a fusmo tuci, a pèins,
richi 'mè siori, pòrca malora,
e sèinsa preocopassiòuni.
Ma passà 'r gran momèint,
i perdo tuci ra mimória, d'in assidèint.
E própi jeui diss quèintabäli chëj
l'amprumus trai tóchi 'd ghigni dj pì bèi
a tuci quëj ch'j avàisso ra lista rot
e fäcc an su só nóm ra cross dir vot.
Pó' capì: i coro tuci ij marzóchi,
se jeui l'è loch, j'ätri i seuo furbi 'mè j'óchi!
Anveci 'd ròmp ra lista, i gh'àisso s-ciapà ra testa...
ma oss sa za: ina ribóta a fa pì bèla ra festa.
Dì ch'l'ha vèincc l'è na róba sicura bai,
ma che ar póst dj trai ghigni ch'l'àissa duvù,
l'ha portà trai èti 'd presciutto cru...
l'è na róba ch'a fa andrissä ij cavai.
- Perché fate quella faccia?
Non siete mai contenti, mannaggia la mannaggia!
Non ciavevo promesso tre pezzi di ghino?
E il prosciutto che cos'è? E questo è del più fino.
O Signor, i diso, o scancela ij pcäi,
e fin ch'o pó o fa nèint pagä ir dässi,
ma chica vóta o s'anrabëja davai e 't vigräi
ra fëi chi farreuo ij politici 'd tut ar rässi.
RA VOS DIR GHÉI
Farsi consigòliare da un amico, non sempre porta buoni risultati. Specialmente se l'amico pensa più a se stesso che a noi.
In ficiao, ch'o gh'ava ir ghëi ant o stäbi,
o decida 'd massäli ina bèla giornä:
"mes a lé e mes ar patreuo 'd Caviriä"
l'era ra lëgg, ma on orava nèinta stäghi.
- Ot smàili giust - co' n'amis oss lamèinta -
ch'a deva dägh-ni mes a lé
ch'l'è za gräss 'mè in porsé
quandi che mëi a mangg anmà polèinta?
- Mässa 'r ghëi apèina ch'o fa breuj-
ogh rofian-na l'amis 'd sirvela fèina -
e peuj scòndli ans ra cassèina
alià a ra träv ch'ol vëga anzeuj.
Ra matèina dóp, ant ir pais bonora
metti a criä che 'r ghëi it l'heuo robà;
ma fa bai ra pärt do disgrassià
se 't veui che ra gèint a cora.
Apèina scur ir ficiao o mässa 'r ghëi e ol scònda,
ma ant o lécc o s'era manch anco' cruà
che l'amis ir ghëi o gh'ava za ciolà:
dä dij consigli l'è própi vai ch'o renda.
- I m'heuo robà 'r ghëi, i m'heuo robà 'r ghëi -
o crëja a coranda ant ir pais.
- Im l'heuo pià davàira - o disa a l'amis
che con ra pansa pèina o stava za pì méi.
- Bräv, bräv, 't smaij própi jeui fregà,
l'è 'csëj che 't devi bragiä;
fa ra medesima scena cor patreuo 'd Caviriä,
't vigräi che lé assëj ot cardarrà.
- At digh che 'r ghëi im l'heuo pià davàira,
vén a vëgh se t'i-gh crëdi nèinta.
- Su, an fa nèinta ansèma a mëj tuta sa fèinta,
ch'a seuo mëj che ra comedia a t'heu mostrà sàira.
A l'av capëja tuta ra facèinda?
L'è inutil spiegä ra poisëja
a chi pruma che tëj o l'ha capëja:
se t'ei póch furb, continua a mangiä polèinta.
APÈINA CHE O SIGNOR
È risaputo che il Signore, appena ebbe finito di creare il mondo, venne a Fresonara ad ascoltare il parere dei bacecchi sul suo operato. Ma non tutto stava funzionando alla perfezione...
Apèina che o Signor ir mònd l'ha fäcc,
a iermo su par zu anvera a mägg,
os sèta ans o scägn an odiensa
par santì ra gèint 'd Fërsnèra sa ch'a n'an pèinsa.
In rich par prum os presèinta:
- A veuj tut! - o rispònda sèinsa reverensa
ao Signor ch'o gh'ava domandà
'sa ch'l'orava par stä simpó pù solevà.
- 'T veuj tut? E tut 't gh'avräi, gavoceuo,
che par fä ij sódi o-gh veu ir mor beuo.
Dóp an pó ir prev o riva:
- A veuj tut - con na fäcia da piva
o domanda. - Tut ao rich a gh'heu za däcc,
om dispiäsa, fät corägg.
- E passièinsa!
- 'T veuj ra passièinsa?
Ch'at saja concessa con orgèinsa.
Ra passièinsa da spiciä
ra limósna da raporä.
Manch anco' finì che l'assessor dra giònta
dadnën o Signor o gh'ha ra richiesta prònta:
- A veuj tut!
- Ao rich a gl'heu za däcc.
- Passièinsa!
- Ir piasai ar prev a gh'heu za fäcc.
- Ó diäo!
- Do diäo t'éj contèint?
A t'il dägh ant in momèint.
In diäo d'in sindich dapartut antrifà,
ch'o gh'agnissa in asidèint a chi ch'lè ch'o l'ha votà.
D'in negossiant l'è peuj ra vóta:
- A veuj tut ant ina bóta!
- Tut ao rich a gh'heu za däcc.
- E passièinsa!
- Ar prev ir piazai a gh'heu za fäcc.
- Ó diäo!
- O diäo o gh'l'ha za ra giònta.
- Ma l'è ina trufa!
- Ra trufa? A gh'l'heo bèla prònta:
trufa frësca e simpó d'ambrój
par rubä ans ir pàis dir pën e dij faseui.
Os n'era apèina andäcc
che 'n particolär, co' ir mor da cornägg,
ao Signor os presèinta.
- A veuj tut, s'on s'ofèinda nèinta.
- Tut ao rich a l'heu za däcc.
- E passièinsa!
- 'R gajófi pèini ar prev a gh'heu za fäcc.
- Ó diäo!
- O-gh'è za ra giònta ch'a pianza.
- Ma l'è na trufa!
- Ar negossiant a gh'l'heu mussa an sra baransa.
- E anlora ch'a saja ma ch'o veu o Signor.
- 'T veuj ra rassegnassieuo? At 't la dägh sèinsa cor:
ra rassegnassieuo 'd lamantäti
cor ficiao dir fëgn, cor mornä dir grën.
Anvèra a ra sàira a riva ina dóna
con dij barbisi 'mè in rät da fógna.
- A veuj tut.
- 'D tut ao rich a gh'heu ampì ra borsa.
- Passièinsa.
- Ir prev o l'ha piäja 'd corsa.
- Ó diäo!
- O-gh' l'ha za ra giònta, mi cära.
- Ma l'è na trufa!
- O negossiant o gh' l'ha an sa tära.
- Ch'a saja dònca cmè che o Signor o veu.
- Ra rassegnassieuo ij particoläri i la sbardelo ch'o taró.
- E assidènt d'in óm, anlora...
- L'è lé che 't veuj, me bèla siora?
Prònti, ch'ot saja concèss
pir fä dij fieuj e 'n pó 'd sbojess.
E csëj o rich o gh'avu tut,
ir prev dra passièinsa l'osofrut,
ra giònta o diäo ch'o fa ra pastëta,
o negossiant doi sódi 'd uadägn an sra cassëta,
ir particolär ra rassegnassieuo da sbardlä
e ra dóna in óm da fä filä.
O TORNEO L'È FINÌ
Il torneo dei quattro rioni si è concluso e il rione vincitore si appresta ad addobbare le vie per il grande banchetto pubblico.
O torneo l’è finì
e ra musica a va an sir bäl,
ch’ ch’l’ha pers l’è za sparì,
chi ch’l’ha vencc o pronta ‘r cär.
Tuci adess i feuo a gära
a tacä dij manifesti,
ant ra set su da na scära,
an disset a dì dij resti.
- Lëja ra córda, anvida ra vida -
‘ma su fussa na masnä;
- Slëja ra córda, smóla ra vida -
l’è drocäja ra canä.
E da sota ina cagnèra mista,
o crëja fin ir gät spuss,
o ciäpa ra scóssa l’elettricista
ch’l’ha tocà ij fji dra lus.
E l’è anmà l’inissi apèina,
che ‘r pì bel o vena quandi
ir pì furb, ‘d dirvela fèina,
sota sfórs… o s-cianca ‘r moandi.
- Quel boggio è da stupò -
an italiën ir cäp o disa,
propi quandi che na masnä
a casanghi andrèinta a s-cianca ra camisa.
E ra comedia a continua peuj
ch’o-gh n’è mil chi feuo dij sëgni,
e l’è manch ancò tant breuj
che za tuci i bäjo ij chëgni.
Ir momèint oss fa ‘mportant:
l’è rivà ‘r prum dra lista,
tasoma o nóm, che antant
o só amsté l’è fä ‘r pompista…
Anmà lé o la sa lònga
pirchè, o disa, l’è stäcc an gir,
e cmè Marlon Brando, dònca,
o slärga ij beugi anco’ ‘r bitir.
- Fin a là a gh’ riv nèinta -
- Pëja ra scära, quëla pì lònga! -
Ma’ ch’l’è andäcia an vil digh manca,
propi vàira che a Fërsnèra
i peujo o scägn e ‘s sèto an tèra.
Confisieuo e gran casót,
o vora fin in sgiafoteuo,
favli dì dar fieu ‘d Bisót
‘ma ch’l’è andäcia an quël rieuo.
- ‘Ma ch’l’è andäcia… ‘ma ch’l’è andäcia…
‘ma ch’l’è andäcia mëi a vil digh,
l’è ra stória d’ina cossecia,
ma ra colpa l’è dir pich!
L’è pir piantä ‘n tassel
ch’i gh’heuo picà mèsora,
fin a che, an sir pì bel
j' heuo bogià ra fognadora,
e par colpa d’in cojeuo
tut o gius ant o rieuo.
Toca adess ar pì sforgnà:
l’era manch anco’ rivà
che ra testa i gh heuo s-ciapà:
co ‘r bäli an mën sèinsa uardä…
a-gh’è chencia a späli l’ätra canä.
Fra canäj e fógni roti
manch ir polma oss pó pì meuv,
i stavo alvanda za dij copi
che adess o täca a pieuv.
Pieuvli èua, pieuvli vëi,
i s’ancioco ‘mè na pita,
l’asséssor, a l’heu vust mëj,
o cantava fin l’Aida.
Rëja e canta, bäla e crëja,
tuci an pé an sra careja
cióco ‘r mëgni a quëla siora
che a balanda a smaja ch’a boja.
A täca a ra tàura in bel gät
ch’o lapava ina polpëta,
a santinta da sota odor ‘d firmägg
a ra siora o gh fa sgambëta.
Delinquent d'in gät fascista,
própi quandi ch'l'era an pista,
che con quël cu e con quël pécc
ina strage a pó socéd.
Ognideuj o mangia e o bava,
chicadeuj ra cinghia o smóla,
ir pì angord, le ch'ol sava,
o s'è portà da ca ra pära.
A l'improvisa in colp 'd caneuo:
sèinsa lampi o turli o treu?
L'è puntandzi ra midäja
che na pansa l'è s-ciopäja:
l'è ra pansa dir capitën
che dra squädra l'è 'r pì sën.
E 'r colp l'è tanto fórt
che davàira o cambia o temp,
ir campan-ni i sòuno a mórt,
in diluvio ant in moment.
Lampi, trogni e peuj saëti,
na gragneura gróssa csëj,
o tura 'r ventri sèint a l'ora
oss capissa pù in belëi.
I cäso an tèra 'mè 'r firmëji
tuta quëla bèla gèint,
ant ra fógna i seuo sparii
ch'om agnissa in assidèint.
Ch'om agnissa in assidèint
s'an seu nèinta ra fëj che j'heu fäcc:
ant ra piässa on gh'è pù gnénte
o-gh'è armäs anmà 'r cornägg.
E l'è le ch'o m'ha quintà
issa stória própi vàira
ch'l'è socessa quëla sàira,
e che ij resti 'd quëla gèint
tuci ij campi j'heuo quatà,
m'avanda ra pel 'd sirpent
dra gramëgna a nässa anmà.
E o m'ha dicc tancc ätri afäri
che a quintäi a vena lònga,
l'è za l'ora dl'orinäri
méj posä l'orëgia, dònca.
Ir motiv pirchè a vl'heu dicia
l'è nèint pir fäv savai
l'odor ch'os sèinta d'äria fricia,
pirchè ista za la sai.
L'è anmà pir fäv savai
ir motiv che a Fërsnèra
póca gèint cativa tèra,
e quëj póchi che anco' ch'i-gh seuo
j'heuo schivà o lamp e o treuo.
IR BRÄJI ZU DAR CU
Uno strano tipo si presenta in cortile. La faccia non promette nulla di buono...
Ina vóta oss presenta an ca maja
jeuj che o diäo o sa anvanda ch'o stäga,
ir bräji j'ero franch massissaja
e ra mächina ina gran baräca.
A calanda o s'è alvà j'ogiäi,
l'ha uardà o riveuo ma ch'o fussa merda,
ina cinadura parëgg a l'ava vusta mäj,
tant ch'a j'heu pansà:- Stoma alerta!
Avsinandzi pien pianëi
a ra camisa o-gh mancava ij botogni;
za ch'om girava ir beléi
o m'è scapà l'eugg anvèra doj mogni...
- Cerco del fratello suo fratello -
o diza stramoanda ra dancera.
- Parlar urgente devo con quello!
Oss capiva che simpó loch o l'era.
- Bsógna vëgh sa s'antandoma:
s'l'è cor fradé 'd me fradé,
quäsi quäsi fin ch'a-gh soma,
pirchè l'è chëj dricc an pe.
Ma s'i j'orai ir fradé 'd só fradé,
pir voj l'è pés ch'éss marävi,
pirchè l'è vàira ch'a seuo chëj an pe,
ma 'ngheu própi quaja 'd parlävi.
- O perdinci perdibacco,
ma che casino è questo!
Io qui divento matto,
me ne vado al più presto!
Adess sì ch'i gh'haj raseu,
ch'j'eri móis am n'era acórt,
fai maneuvra ancon 's cardanseuo
e andavni ban bai fórt!
E vojätri? J'haj nèint capì chi ch'l'era?
L'era jeuj 'd quëj ch'i-gh penso lo...
ma se deuo reuoi i feuo na trabichera
lo i gh'heuo dlònca 'r bräji zu dar cu.
Fresonara:
Latitudine: 44.78421669999999
Longitudine: 8.687705199999982
Abbiamo 55 ospiti e nessun utente online